هدف کلی: تشویق به شروع هر کاری با نام خدای مهربان
اهداف جزئی:
- آشنایی با مفهوم عدد یک
- درک کلام موزون
- ایجاد ریتم‌های مختلف با دست زدن، ضربه زدن و…
- شرکت در بحث و گفتگوهای کلاسی
- یافتن شباهت‌ها با استفاده از حواس
- صحیح به دست گرفتن مداد
- افزایش هوش برون فردی یا اجتماعی (External / Social)
هدف از این فعالیت تحقق مرحله اول از چرخه بولوم، یعنی مرحله «دانش و یادآوری» است.
تصویرخوانی و تفکر: ابتدا کار خود را با نام خدا شروع کنید و بر روی تابلو «بسم الله الرحمن الرحیم» بنویسید. از کودکان بپرسید: آیا می‌دانید چه چیزی بر روی تابلو نوشته‌ام؟ بعد از شنیدن نظرات کودکان درمورد آن توضیح دهید: «بسم الله الرحمن الرحیم» یعنی: «به نام خدا جون مهربانی که همه‌چیز به ما داده (رحمان و بخشنده است) دوستمان دارد حتی از مامان و بابا هم بیشتر (رحیم و مهربان است)».[1] ما تمام کارها را با نام «خدا جون مهربان» شروع می‌کنیم تا با یاد خدا در کارها موفق شویم و شیطان از ما دور شود. از کودکان بپرسید چه‌کارهایی را با نام خدا شروع می‌کنیم؟ چرا باید کارهایمان را با نام خدا شروع کنیم؟ به کودکان اجازه دهید تا نظرات و دلایل خود را بیان کنند و ضمن شرکت در گفتگوهای کلاسی، به کمک کودکان صحبت‌های انجام‌شده را جمع‌بندی و نتیجه‌گیری کنید.
نکته: یکی از اهداف شرکت کردن کودک در بحث و گفت‌وگوی جمعی، افزایش هوش برون فردی یا اجتماعی[2] کودک است. این هوش به معنای توانایی ارتباط برقرار کردن و فهم دیگران است. کودکانی که این هوش را دارا هستند سعی می‌کنند چیزها را از نقطه‌نظر آدم‌های دیگر ببینند تا بفهمند آنها چگونه می‌اندیشند و احساس می‌کنند. بحث و گفت‌وگو کمک میکند تا کودک با دیدگاه‌های سایر هم‌سالان خود آشنا شود و این مطلب کمک به درک بیشتر دیگران و تعامل بهتر با سایر نوآموزان می‌گردد.
[1] متعمداً ترجمه جمله شریفه «بسم الله الرحمن الرحیم» به‌صورت محاوره و خودمانی بیان شده است تا مربی محترم با همین لحن روان، ارتباط با خداوند منان را از بدو کودکی به نوآموز بیاموزد تا جوانه‌های عشق و محبت به خالق هستی از رهگذر تجربه حس محبت کودک به والدین خود، عمیق‌تر درک شود.
[2] External / Social
نکته: تمام داستان‌های کتاب دانابان، به صورت «قصه صوتی» درآمده‌اند. شما می‌توانید با اسکن رمزینه (کیو.آر.کد) ابتدای درس، فایل صوتی داستان را از طریق اپلیکیشن دانابان، دانلود یا پخش نمایید.
خانم قُدی قُدقُدایی کرد و گفت: «به نام خدا» بعد نوک‌خندی زد و گفت: «سلام. من خانم قدی هستم. معلم شما.»
بچه‌ها با هم جواب دادند: «سلااااام خانم قدی.» و همه با هم شروع کردند به معرفی خودشان.
خانم قُدی قُدقُد قُداکنان، گفت: «صبر کنید! یکی یکی.»
پیشو دُمش را تاب داد و زودتر از بقیه گفت: «من پیشواَم!»
خانم قدی با مهربانی پرسید: «به نظرت یک چیز را یادت نرفته؟!»
پیشو چشم‌هایش را چپولی کرد. سرش را خاراند. دُمش را تاب داد و فکر کرد. اما چیزی یادش نیامد!
خانم قُدی روی تخته نوشت: «به نام خدا» آن‌وقت حرفش را ادامه داد: «بچه‌ها یادتان باشد قبل از هر چیز با نام خدا کارهایمان را شروع می‌کنیم. این‌جوری به خدا می‌گوییم که خیلی دوستش داریم.»
و منتظر ماند تا بچه‌ها به ترتیب خودشان را معرفی کنند.
پیشو دوباره خودش را معرفی کرد: «به نام خدای غذاهای خوشمزه! من پیشو هستم.»
صدای خنده‌ی بچه‌ها توی مدرسه پیچید. خانم قدی هم خندید و آرام گفت: «ای شکمو!»
پرپری پرسید: «این دیگه چه به نام خدایی بود؟!»
پیشو دُمش را بالا گرفت و پرسید: «خانم اجازه؟! مگه خدا، خدای همه چیز نیست؟»
خانم قدی سرش را به علامت بله تکان داد و گفت: «بله که هست. هرکس می‌تواند خدا را آن‌طوری که دلش می‌خواهد صدا بزند.» بعد کمی فکر کرد و پرسید: «موافقید کمی زمان بدهم تا هرکس با یک به‌نام خدایی که دوست دارد خودش را معرفی کند؟»
بچه‌ها با هم گفتند: «موافقیم خانم قدی.»
چند دقیقه گذشت. چند دقیقه بیشتر هم گذشت تا اینکه نوبت به معرفی رسید.
– به نام خدای موهای فرفری! ببعی هستم.
– به نام خدای دَشت‌های هویج! پشمک هستم.
– به نام خدای آسمان آفتابی! من پرپری‌اَم.
– به نام خدای کبوترها! نازپری هستم. خانم اجازه! من و پرپری خواهر و برادر هستیم.
خانم قدی دو بوس کوچولو برایشان فوت کرد و منتظر ماند تا بقیه هم خودشان را معرفی کنند.
– بِ..بِ…به نا…نااا….نامِ خُ..خُ…خدای دِ…دِ…درختِ بَ…بَ…بلوط. فَ…فَ… فندق هستم». خانم قدی برای سنجاب کوچولو هم یک بوس کِشدار فوت کرد.
– به نام خدای حباب‌های تُپلی. فیلو هستم.
– به نام خدای کاهوهای سبز! لاکو هستم.
– به نام خدای ستاره‌های طلایی! کوکی هستم.
– به نام خدای قصه‌ها! من پوپک‌اَم.
خانم قُدی با مهربانی برای همه فوت‌فوت بوس فرستاد و گفت: «همگی خوش آمدید!».[1]
[1] فرزانه فراهانی
هدف از این فعالیت تحقق مرحله دوم از چرخه بولوم، یعنی مرحله «فهمیدن» است
تصویرخوانی: از نوآموزان بخواهید به تصویر خوب نگاه کنند و بگویند که این تصویر چه جایی را نشان می‌دهد؟ روی تخته چه نوشته شده است؟ (معنای ساده «بسم الله الرحمن الرحیم» را برای بچه ها بازگو کنید). نام کسی که پای تخته ایستاده است، کیست و چه کار میکند؟ و سؤالاتی ازاین‌دست.
آشنا کردن نوآموزان با مفهوم عدد یک: ابتدا از نوآموزان بخواهید چیزهایی در کلاس که تنها یک عدد از آن وجود دارد را نام ببرند و عدد یک را با انگشت خود نشان دهند. سپس به تصویر کتاب دقت کنند و چیزهایی که در تصویر تنها یک عدد از آن وجود دارد را نام ببرند؛ مانند یک سطل زباله، یک تخته، یک کیف؛ سپس یک گل روی تخته، و یک خورشید پشت پنجره بکشند.
بررسی مجدد شیوه صحیح مداد در دست گرفتن: نحوه به دست گرفتن مداد را در کودکان موردبررسی قرار دهید و در صورت نیاز از روش‌های مناسب جهت اصلاح و رفع مشکلات احتمالی استفاده نمایید.
هوش و تشخیص حیوانات: در انتهاء نیز از کودکان بخواهید هر کدام از حیوانات داخل درس را به تصویر خودش که در پایین آمده وصل نموده و سپس تمام صفحه را به سلیقه خودشان رنگ نمایند.
شعر زیر را برای کودکان بخوانید یا با اسکن رمزینه (کیو.آر.کد) ابتدای درس، آهنگ شعر را برای آنان پخش کنید. از کودکان بخواهید تا با دقت به شعر گوش کنند سپس با ایجاد ضربه و یا دست زدن با مربی همخوانی نمایند.
نکته: توجه داشته باشید که اصرار بر حفظ شعر از اهداف این درس نیست؛ بلکه در تکرار لذت‌بخش شعر، به‌مرور نوآموزان شعر را حفظ خواهند شد.
نازپری وقتی که میخواد
تو آسمونا بپره
قبل از پریدن همیشه
اسم خدا رو میبره
وقتی که میخواد بخوره
غذا یا هرچیز دیگه
اول با ذوق و احترام
اسم خداجونو میگه
وقتی میخواد تو مدرسه
شروع کنه درس بخونه
از همون اول رو لبش
اسم خوب خداجون
وقتی که او بیدار میشه
از خواب نازش همیشه
با نام و یاد خدا جون
روز خوبش شروع میشه
نازپری مثل بقیه
وقتی همیشه کار داره
اسم خدا رو اولش
روی زبونش میاره
از بچه ها بپرسید که نازپری چه کارهایی را با نام خدا شروع میکند؟ شما چطور؟
[1] طیبه شامانی (طناز).
هدف از این فعالیت آموزشی، طبق چرخه بلوم، مرحله باز اندیشی و کاربست مفهوم آموزشی است.
وسایل بازی: کارت‌های کوچک با عبارت «بسم الله الرحمن الرحیم». موانع کوچک مثل مخروط‌ها، حلقه‌ها و… و یا با استفاده از حرکاتی هم چون لی لی، روی پنجه یا پاشنه راه رفتن و… .
آماده‌سازی: یک مسیر حرکتی طراحی کنید که شامل موانع مختلف باشد. ابتدا کودکان را به گروه های 4 یا 5 نفره تقسیم کنید. در ابتدای هر مسیر حرکتی، یک نفر از افراد گروه بایستد. نفر اول یک کارت بسم الله از داخل جعبه برداشته و با صدای بلند بسم الله الرحمن الرحیم بگوید. و با توجه به مانع موجود در بخش اول مسیر، به راه خود ادامه داده تا به نفر دوم گروه در بخش بعدی مسیر برسد. اکنون باید کارت بسم الله را به هم گروهی خود داده و نفر دوم گروه با دیدن متن روی کارت با صدای بلند بسم الله الرحمن الرحیم بگوید و به مسیر خود ادامه دهد تا کارت را به نفر بعدی رسانده و بازی ادامه پیدا کند و در عین حال با گروههای دیگر نیز رقابت داشته باشند. در پایان گروهی موفق خواهد بود که در همه مراحل کارت را به همراه آورده باشد و با صدای بلند خوانده باشد. این بازی نه تنها بچه‌ها را به حرکت وا می‌دارد، بلکه آنها را به گفتن بسم الله قبل از انجام هر کاری تشویق میکند و به آنها کمک میکند این عادت را تقویت کنند.
هدف از این فعالیت طبق چرخه بلوم، مرحله ارزشیابی است که مربی متوجه میزان درک کودکان از مفهوم درس و کاربست آن در زندگی روزمره آنها شود.
با نام خدا صحبت‌های خود را آغاز کنید و جهت ارزشیابی مطالب تمرین شده، از کودکان بخواهید تا یکی از کارهایی را که با نام خدا آغاز می‌کنند را نام ببرند و نقاشی آن را بکشند و در پایان در مورد نقاشی‌هایی که کشیده‌اند برای دوستانشان توضیح دهند.