هدف کلی: آشنایی با رعایت بهداشت دهان و دندان
اهداف جزئی:
- آشنایی با اهمیت مسواک زدن
- درک واژگان جدید
- آموزش مفهوم گوشه
- نقاشی کردن
- شرکت در نمایش خلاق
- تقویت هوش دیداری – فضایی (Visual / Spatial)
از نوآموزان بپرسید که دیشب چه ساعتی خوابیدند و در مورد اثرات مثبت زود خوابیدن با نوآموزان صحبت کنید.
- درس 6: در داستان تخته سخنگو، چه شد که تخته پیر مجبور شد سخن بگوید؟ برای اینکه دوستان و خانم معلم اذیت نشود، اگر صحبتی داشتیم چه‌کار باید بکنیم؟ (درصورتی‌که معلم اجازه داد سخن بگوییم.)
- درس 12: ازچه طریقی میتوان مزه خوراکی ها را تشخیص داد؟ و نام این حس چیست؟
- درس 14: از کودکان بخواهید گزینه درست را انتخاب کنند: خدای مهربان با چه چیزی دشمن است؟ چرک و ژولیده بودن/ تمیز بودن / بوی بد بدن که بقیه اذیت بشوند.
تصویر خوانی و تفکر: از کودکان بخواهید تا به تصویر خوب دقت کنند و از آن‌ها بپرسید: به نظر شما پرپری ناراحت است یا خوشحال، چرا مسواک کوچولو ناراحت است؟ فکر می‌کنید چه داستانی در حال اتفاق افتادن است؟
آشنایی با مفهوم گوشه: ابتدا مفهوم گوشه را با استفاده از یک برگه کاغذ مستطیلی با کودکان تمرین کنید و سپس از آن‌ها بخواهید گوشه کتاب، کلاس و… را پیدا کنند برای این منظور میتوانید با بچه ها گوشه بازی کنید و از آن ها بخواهید با صدای سوت هر چه سریع تر در گوشه های کلاس قرار بگیرند. از آنان بخواهید به تصویر دقت کنند و گوشه های آینه و… را مشخص کنند.
مرور مفهوم بالا و پایین و خط باز و بسته (درس 6 و 12): در بالای آینه چه چیزی قرار دارد؟ دور آن خط بسته بکش. کمد چند تا دستگیره دارد، دور پایین‌ترین دستگیره خط باز و دور بالاترین دستگیره خط بسته بکش.
عدد 2، چپ و راست (مرور درس 14): چند نفر در تصویر کلاه به سر دارند، چند تا مسواک در تصویر داریم؟ کدام‌یک از اعضای صورت پرپری دو تا هستند؟
پرپری در کدام سمت تصویر است؟ مسواک‌ها در کدام سمت هستند؟
صدای گریه از لابه‌لای شاخه‌های خانه درختی بلند بود، پرپری بال‌های کوچکش را روی لپ سفید و پری‌اش گذاشته بود و با گریه فریاد می‌زد: «آی دندانم، آخ دندانم، خدایا دیگر نمی‌توانم. یکی به دادم برسد.»
نازپری که تازه از مدرسه برگشته بود، پیش برادرش رفت و با ناراحتی گفت: «داداشی حالت بهتر نشده؟ دو روز است که مدرسه نیستی. خدا خیلی رحم کرد، با آن‌همه شکلات و آب‌نبات و بستنی که ببعی و تو خوردید، الآن باید بیمارستان می‌رفتید. آخر نگفتی هم دل‌درد می‌گیری و هم دندان‌هایت خراب می‌شوند؟ مسواکت هم که معلوم نیست کجا گم‌شده!»
پرپری همین‌طور که پا روی زمین می‌کوبید و گریه می‌کرد گفت: «تقصیر ببعی بود. او گفت که مسابقه بخوربخور بدهیم. مسواک می‌خواهم چه‌کار؟ یکی بیاید درد مرا خوب کند. وای خدا کمکم کن.»
ناگهان صدایی از دستشویی آمد. پرپری بدو بدو رفت تا ببیند چه خبر شده است. دید «بابا مسواک» و پسرش، «مسواک کوچولو» همراه خمیردندان سفید و توپولو باهم حرف می‌زنند. بابا مسواک تا پرپری را دید گفت: «به‌به آقا پرپری، کجایی بیا ببین پسرم چه می‌گوید، از دستت خیلی ناراحت است!»
پرپری خواست حرفی بزند که مسواک کوچولو گفت: «اول من حرف می‌زنم، آقا پرپری از دستت خیلی ناراحتم! مامان و بابای من، دندان‌های مامان و بابای تو را سفید می‌کنند؛ حتی خواهر من دندان‌های نازپری را تمیز و خوشبو می‌کند؛ ولی من حتی یک بار هم دندان‌های تو را تمیز نکرده‌ام. اصلاً به فکر سالم بودن دندان‌های خودت نیستی. فکر می‌کردم دوست‌های خوبی برای هم می‌شویم.»
پرپری کمی فکر کرد و با خجالت گفت: «بله راست میگویی مسواک کوچولو. من هرچه می‌خورم، بعدش مسواک نمی‌زنم. حتی شب‌ها موقع خواب.»
بابای مسواک کوچولو گفت: «حالا اشکال ندارد. از همین امشب تنبلی را کنار بگذار. پرپری عزیزم، حضرت محمد، پیامبر مهربان ما خیلی مسواک زدن را دوست داشتند و همیشه دهانشان خوشبو بود. از خلال‌دندان استفاده می‌کردند. حتی اگر مسواک نبود، با انگشت، دست و آب، مسواک می‌زدند[1]، پرپری جون با پسر من بیشتر دوست باش تا دندان‌های قشنگ و سفیدی که داری درد نگیرند و خراب نشوند. حالا هم برو زودتر دندان‌پزشکی تا خوب بشوی. به ببعی هم بگو شکلات خوردن بد نیست ولی کم. بعد هم مسواک، مسواک، یادتان نرود.»
بله بچه‌ها، پرپری با مامان رفت دندان‌پزشکی و آقای دکتر هم خیلی زود دندان‌های او را خوب کرد و روش درست مسواک زدن را به پرپری یاد داد.
راستی بچه‌ها شما می‌دانید که امام علی (ع) چگونه مسواک می‌زدند؟
حضرت علی، امام اول ما هم هر وقت مسواک می‌زدند از بالا به پایین مسواک می‌زدند.[2]
مربی محترم، شیوه درست مسواک زدن را با بچه ها تمرین کنید.
[1] رسول خدا (ص) می‌فرمایند: مسواک بزنید و پاکیزه باشید؛ هرگاه مسواک در دسترس نباشد، انگشتان دست جایگزین آن است. (جوادی آملی، مفاتیح الحیات، نشر اسراء، 1396 ش، ص 115)
[2] راوی می گوید: امام علی علیه‌السلام دندان‌های خود را از پهنا (بالا به پایین) مسواک می‌زدند. (جوادی آملی، مفاتیح الحیات، نشر اسراء، 1396 ش، ص 116)
روز قبل، از نوآموزان بخواهد که مسواک خودشان را همراه داشته باشند. ابتدا شیوه صحیح مسواک زدن با نوآموزان کار شود سپس از آنان بخواهید در دفتر نقاشی خود عکس مسواک خودشان و چیزهایی که به دندان‌هایشان آسیب می‌رساند را بکشند.
از نوآموزان بخواهید خوب به مسواکشان نگاه کنند سپس آن را درون کیف خود بگذارند، حالا چشم خود را ببندند و مسواک خود را تصور کنند مسواک را در ذهنشان بچرخانند و رنگش را در ذهنشان به رنگ‌های مختلف تغییر دهند. حالا تصور کنند که مسواک در حال مبارزه با چیزهایی است که به دندان‌هایشان آسیب می‌زند. از آنان بخواهید همین تصویر را نقاشی کنند.
نکته: این تمرین درصدد تقویت هوش دیداری – فضایی (Visual / Spatial) کودک است.
از کودکان بپرسید: فکر کنید شما دکتر هستید و پرپری دندانهایش درد گرفته است و پیش شما آمده است. شما به او چه میگویید و چه‌کاری برایش انجام میدهید آن را به‌صورت نمایش اجرا کنید. (کودکان می‌توانند روش صحیح مسواک زدن را در قالب نمایش تمرین کنند.)
سه نمونه کاردستی برای آموزش بهداشت دهان و دندان:
کاردستی بهداشت دهان و دندان (۱):
کاردستی بهداشت دهان و دندان (۲):
کاردستی بهداشت دهان و دندان (۳):