هدف کلی: آشنایی با بینی و حس بویایی و اهمّیت آن
اهداف جزئی:
- شناخت نعمت‌های خدا و تشکر از لطف و مهربانی او
- دریافت هسته معنایی پیام
- تشخیص توالی رویدادها در قصه
- گسترش گنجینه واژگان
- کاردستی و تقویت دست ورزی
- مشاهده و فهم مطلب
ابتدای کلاس، بحث و گفت‌وگویی کوتاه در مورد جمله زیر با کودکان داشته باشید:
«هر کس شب‌ها زود بخوابد، صبح‌ها هم به‌موقع از خواب بیدار می‌شود».
- درس 2: در مورد خود و علایق و احساسات و توانایی‌های خود صحبت کنید.
- درس 8: برای مراقبت از چشمانمان چه نکاتی را باید رعایت کنیم؟
- درس 10: برای محافظت از پوستمان چه‌کارهایی باید انجام دهیم؟
شیوه اجرا: ابتدا قصه را برای کودکان بخوانید یا فایل صوتی آن را در کلاس پخش نمایید. سپس اجازه دهید تا کودکان در مورد اهمیت حس بویایی و آنچه در مورد قصه درک کرده‌اند، نظر خود را بیان کرده و نتیجه‌گیری کنند.
کوکی یک گلدان گل توی بغلش بود. یک گلدان پر از گل‌های آبی. همان‌ها که بوی عطرشان همهجا را پُر می‌کرد. کوکی می‌خواست آن را بدهد به خانم قدی. آخه می‌دانست که او چقدر گل آبی دوست دارد.
وقتی به مدرسه رسید گلدان را گرفت بالا و گفت: «بفرمایید خانم معلم. این‌ها برای شماست.» خانم قدی از دیدن گل‌ها خیلی خوشحال شد. آنها را روی میزش گذاشت و بوی‌شان کرد.
بچه‌ها گفتند:«به به، چه بوی خوبی!». خانم قدی می‌خواست درس جدید بدهد اما صدای بلندی آمد: «هاپیچووووو»! فیلو عطسه کرد، نه یکی و نه دو تا، چند ده تا! پوپک گفت:«خانم اجازه! فکر کنم فیلو سرما خورده»!
خرطوم فیلو قرمز شده بود. خانم قدی گفت:«فیلوجان، سرت درد می‌کند؟ گلویت چطور است؟ بدنت گرم نیست؟».
فیلو سرش را تکان داد: «نه خانم‌قدی! سرما نخوردم، فقط یک بویی خرطومم را قلقلک میدهد».
خانم قدی کمی فکر کرد و گفت: «شاید عطسه‌ی فیلو بهخاطر گل‌هاست. بعضی‌ها با بوی گل عطسه می‌کنند مخصوصاً فیلو که بویایی‌اش از ما خیلی قوی‌تر است». خانم قدی گلدانِ گل‌ها را برد و بیرون از کلاس گذاشت. که دوباره صدا آمد: «هاپیچوووو!». خانم قدی دوباره فکر کرد، بعد گفت: بچه‌ها! خوب بو بکشید. ببینید چه بوهایی توی کلاس می‌آید تا بفهمیم چه بویی باعث عطسه‌ی فیلو شده». فیلو خرطومش را به کیفِ پشمک نزدیک کرد و گفت: «از کیفِ پشمک بوی خوبی می‌آید، فکر کنم برای ناهار ساندویچ هویج آورده!». بچه‌ها خندیدند.
پرپری گفت:«پیف پیف! از زیر میز کوکی بوی بدی می‌آید»! همه زیر میز را دیدند، یک تکه سیب گندیده آنجا افتاده بود. کوکی سیب را برداشت و توی سطل زباله انداخت. گفت: «ببخشید! یادم رفته آن را توی سطل بیندازم».
فیلو دوباره عطسه کرد، خرطومش درد گرفته بود. با ناراحتی گفت: «تقصیر بویِ سیبِ گندیده هم نبود! کاش اصلاً بویی نمی‌فهمیدم!».
پرپری گفت: «آن وقت بوی کیک‌های خوشمزه‌ی مامان‌فیلو را نمی‌فهمیدی!». پشمک گفت: «بوی باران را هم که این همه دوست داری، نمی‌فهمیدی!». خانم قدی گفت: «توی دنیا، هم بوی بد زیاد است و هم بوی خوب! مثلاً اگر همین سیبِ خراب، بوی بد نداشت، ما آن را می‌خوردیم و مریض می‌شدیم ولی به خاطر بوی بدش آن را نمی‌خوریم». فیلو باز عطسه کرد. خانم قدی گفت: «فکر کنم بهتر است بروی خانه». فیلو درِ کمدش را باز کرد تا وسایلش را بردارد. چهار تا جورابِ بودارِ کثیف از توی کمدش بیرون افتاد. فیلو باز هم تند تند عطسه کرد. پوپک گفت: «فیلو! دیروز بعد از زنگ ورزش یادت رفته جوراب‌هایت را بشویی».
فیلو جلوی خرطومش را گرفت و جوراب‌ها را از روی زمین برداشت. رفت آنها را زودتر بشوید که دیگر عطسه نکند.کوکی هم رفت تا گلدان گل‌ها را دوباره به کلاس بیاورد.[1]
[1] هاجر زمانی
تصویرخوانی و تفکر: از کودکان بخواهید که با دقت به تصاویر دقت کنند و نظر خود را در مورد اتفاقی که افتاده است بگویند. به نظر آنها، فیلو چه کاری انجام میدهد؟
سپس از کودکان بخواهید خطچینهای تصاویری که بوی خوب دارند را سبز و خطچین تصاویری که بوی بد دارند را قرمز نمایند و با توجه به داستان، وسایلی که در تصویر کلاس بودند را با خط به جای خودشان وصل کنند.
مرور مفاهیم داخل، خارج، باز و بسته (درس 10 و 8): با توجه به داستان، از کودکان بپرسید درختها در کجا هستند؟ (خارج از کلاس). سپس از آنها بخواهید دور درهای باز داخل تصویر خط باز بکشند.
کودکان باید بتوانند با استفاده از حواس مختلف، محیط اطراف و اشیا را مشاهده و شناسایی کنند (ببینند، بو کنند، لمس کنند و…). سپس مقداری خوراکی (خیار، سیب، لیموترش، قهوه، عرق نعناع، نارنگی، گلاب و…) تهیه کنید و چشم کودکان را ببندید. کودکان باید با چشم‌بسته و فقط با بو کردن، نام آنها را بگویند. در صورت امکان بگذارید از حس لامسه خود نیز کمک بگیرند. از کودکان بخواهید نتایج مشاهدات خود را بیان کنند و با دوستان خود گفتوگو نمایند.
نکته: جهت گرفتن ایده، می‌توانید این فعالیت را تماشا کنید یا در کلاس پخش نمایید.
بازی حس بویایی (۲):
بعد از صحبت در مورد اهمیت حس بویایی، از کودکان بخواهید ابتدا تصویر فیلو را رنگ کنند و برای تصویر فیل بدون خرطوم، با کاغذهای رنگی، به شکل بادبزنی خرطوم درست کنند.
